Follow your own River

Welke studie ga je kiezen? Wat wil je worden? Waar sta je over 5 jaar? Als we dat toch eens haarfijn wisten… Ja, wat dan? Nou niks. Het zou niks uitmaken.

Vanaf jonge leeftijd word je achtervolgd door studieadviseurs en andere mensen met vragen over wat je wilt. Ik snap het, er moeten keuzes gemaakt worden maar ik vond het vreselijk. Het moest concreet, goed uitgedacht, een duidelijke richting. Bleg. Ik krijg al een saai-grijs-mantelpakje gevoel bij het idee.

Ik ben heel lang kind gebleven. Speels, alles was leuk. In je tienerjaren moet je natuurlijk een vakkenpakket kiezen, als voorsortering op een latere studiekeuze. Sta je daar met je 13 jaar… Geen idee, geen enkel idee. Maar daar was dé oplossing. Een studiekeuzetest, zo’n échte. Een 2 daagse test ergens in Rotterdam waar je honderden vragen beantwoort in de trant van “wat word je liever: inzaaier op het land of belastingadviseur?”. Sowieso inzaaier! En na een paar dagen vol spanning krijg je de uitslag. Rapapa…. Er kwam niks uit. Mijn moeder kreeg de helft van haar geld terug en dat was dat.

In het laatste jaar van de middelbare school probeerde ik behendig de studiekeuzeadviseur te ontwijken. Ik had mij allang moeten opgeven voor allerlei open dagen en kreeg een afkeurende blik omdat er alleen maar HBO opleidingen op m’n interesselijstje stonden. Ik moest alle WO opleidingen opschrijven die ik zou kunnen doen met mijn vakkenpakket. Shit. Ik was 17 en had geen idee. Enfin, uiteindelijk vond ik een geweldige studie en was helemaal gelukkig. Het was namelijk een ratjetoe studie; ik kon vakken kiezen van allerlei pluimage! Perfect! Maar de saaie-grijze-mantelpakjes vragen bleven me achtervolgen. Want vervolgens moest ik een carrière kiezen en kwamen er opmerkingen dat ik zo rond mijn dertigste wel moest weten welke kant het op zou gaan. O my dear lord? Veeg mij maar op. Ik krijg het Spaans benauwd. Waarom moet dat zo ingekaderd?

Met een baan zoeken komen natuurlijk de sollicitatiegesprekken. En dus die ene sfeer verpestende vraag: waar zie je jezelf over 5 jaar? En dan word je geacht met een rationeel doordacht verhaal op de proppen te komen. Een verhaal waaruit blijkt dat je enorm goed heb nagedacht over allerlei logische stappen die je de komende 60 maanden gaat zetten. Bij mij werkt het blokkerend en demotiverend. Er komt van alles in me op maar niet iets wat geschikt is om bij een sollicitatie te vermelden. Ik zou heel graag een keer naaktmodel willen zijn. Een paar maanden in een bakkerij willen werken (ik ben een ochtend mens). Koffie rondbrengen met zo’n kar op de markt. Werken bij de brandweerkazerne (ik over-romantiseer de boel natuurlijk met zo’n beeld dat je in brandweerpak de buis afglijdt). De lijst is lang.

Op een gegeven moment sprak ik een vader van een vriendin met een toch wel indrukwekkende baanhistorie en vroeg hoe zijn werkende leven is verlopen, hoe hij keuzes maakte. Hij zei: “soms ging ik een beetje naar recht, soms omhoog, soms naar links, als de baan maar leuk was. En als ze vroegen waar ziet u uzelf over 5 jaar dan dacht ik: gatver wat een inflexibele vraag, hier wil ik niet werken.” Wauw, wat een verademing. Je hoeft dus helemaal niet één ladder te kiezen en omhoog te klimmen. Soms klim je gewoon een beetje omlaag of spring je over op een andere ladder. Kijk, dat klinkt als muziek in de oren. Voor mij althans. Misschien is het voor anderen een nachtmerrie.

Maar gaandeweg leer je wat bij je past. Ik gedij het best op een route als van een meanderende rivier. Met stootoevers en glijoevers. En nee dan kom je dus niet snel van A naar B maar de reis is wel fantastisch want onderweg kom je veel tegen. Dingen die je nooit had kunnen bedenken, omdat je niet weet wat er om de bocht te wachten staat. En al die diverse ervaringen maken mij heel gelukkig. Ik hou van diversiteit, ik hou van ontdekken. Wat dat betreft is er niet veel veranderd ten opzichte van toen ik 17 was, mijn leven is denk ik altijd een meanderende rivier geweest. Alleen nu, 20 jaar later, beleef ik het wel anders. Toen dacht ik dat het anders moest maar deed ik het (thank the lord) niet. Nu weet ik dat het helemaal niet anders hoeft. Het enige wat je moet weten is hoe je dicht bij jezelf blijft en hoe je daarmee de keuzes kunt maken die bij je passen. Go for it.